آشنایی با مدیریت فرآیندهای کسب و کار
با رشد جوامع توجه به بهرهوری سازمانی گسترش یافته است. به همین دلیل کسب و کارهای امروزی فرآیند محور شدهاند. مدیریت فرآیندهای کسب و کار میتواند باعث پیشرفت سریع بیزینسهای امروزی شود.
مدیریت فرآیندهای کسب و کار چیست؟
در متون مدیریتی، کسب و کار را اینگونه تعریف میکنند:
تعامل افراد با یکدیگر به منظور انجام مجموعهایی از فعالیتهای ارزشمند که باعث منتفع شدن تمامی ذینفعان خواهد شد.
از دیگر سو، فرآیند به صورت زیر تعریف میشود:
مجموعهای از فعالیتها و رفتارهایی که به وسیله منابع انسانی یا ماشینآلات و بمنظور دستیابی به یک یا چند هدف انجام میشوند. به عبارتی دیگر فرآیندها ترکیبی از فعالیتها و اقداماتی مرتبط با یکدیگر هستند که یک خروجی خاص را ایجاد میکنند.
بنابر دو تعریفی که در بالا از کسب و کار و فرآیند ارائه شد میتوان مدیریت فرآیندهای کسب و کار(Business Process Management) را یک روش سازمانیافته به منظور تعریف، طراحی، ایجاد، مستندسازی، اندازهگیری، پایش و کنترل فرآیندهای کسب و کاری مکانیزه و غیر مکانیزه دانست که به دنبال دستیابی به نتایج هدفگذاری شده همسو با اهداف استراتژیک سازمان میباشد.
جایگاه BPM در یک سازمان
مدیریت فرآیند کسب و کار(BPM) فرآیندها را با استراتژی سازمان همراستا میسازد و باعث افزایش بهرهوری و اثربخشی از طریق بهبود فعالیتهای سازمان میشود. BPM با بهبود مستمر فرآیندها، نوآوری و خلاقیت، ایجاد ارزش برای مشتریان و چابکسازی سازمان، سرعت دستیابی به اهداف را بیشتر میکند.
تاثیر BPM بر روی فرآیندهای e2e یا همان end to end میتواند به خوبی قابل مشاهده باشد. فرآیندهای e2e فرآیندهایی هستند که دارای محصولات خروجی معین میباشند و برای مشتریان نهایی ایجاد ارزش میکنند. فعالیتهای e2e در هر سازمانی از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
انواع تعاریف BPM
در این بخش به بیان انواع تعاریفی که در منابع مختلف برای BPM مطرح شده است میپردازیم:
- BPM یک راهکار مدیریتی مبتنی بر فناوریهای قابل دسترس میباشد.
- BPM، فرآیندهای e2e را سازماندهی کرده و امکان تشخیص زیرفرآیندها، فعالیتها، عملیات و کارکردهای سازمانی را میدهد.
- BPM مجموعهای از فرآیندهای به هنگام و پیوسته را شامل میشود که فرآیندهای e2e را مدیریت میکند.
- BPM شامل مدلسازی، آنالیز، طراحی و اندازهگیری فرآیندهای کسب و کار در یک سازمان است.
- BPM جهت معرفی نقشها، مسئولیتها و ساختارها برای ایجاد سازمانهای کارکردی(Functional) میباشد.
- BPM یک فناوری سطح بالا میباشد که شامل ابزارهایی برای مدلسازی، شبیهسازی، مکانیزاسیون، یکپارچهسازی، کنترل و پایش فرآیندها کسب و کار وسیستمهای اطلاعاتی میباشد.
- BPM یک نظام مدیریتی است که فرآیندهای کسب و کار سازمان را مدیریت میکند. بدون نظام مدیریت عملا BPM فاقد کاربرد خواهد بود.
ابزارهای کاربردی BPM
برای این که بتوان BPM را در یک سازمان اجرا کرد باید به مجموعهای از ابزارها دسترسی داشت. این ابزارها در حوزههای زیر میتوانند به کار گرفته شوند:
- ابزارهای مدلسازی
- ابزارهای شبیه سازی و آزمون فرآیندها
- ابزارهای اتوماسیون
- ابزارهای کنترل و اندازهگیری عملکرد
- ابزارهای تهیه گزارش و دریافت بازخورد
تعریف فرآیندهای کارکردی در یک سازمان
فرآیندهای کارکردی(Functional) شامل مجموعهای از فعالیتهای تخصصی میباشند، کارکردها بر روی ورودی و خروجی فرآیندهای کسب و کار در یک سازمان تاثیر دارند. در حالی که مدیریت فرآیندهای کسب و کار بر روی یکپارچهسازی کارکردهای سازمان تمرکز دارد و هدف آن ایجاد ارزش برای مشتریان میباشد.
از آن جا که کارهای یک سازمان پیوسته و دنبالهدار است لذا مدیریت فرآیندها در یک سازمان به دنبال ایجاد تراکنشهای یکپارچهای است که منجر به ایجاد ارزش برای مشتریان شود.
تفاوتهای بین مدیریت فرآیند کسب و کار(BPM) با بهبود فرآیندهای کسب و کار(BPI)
بهبود فرآیندهای کسب و کار(Business Process Improvement) سعی دارد با انجام یک سری اقدامات منحصربفرد به بازطراحی فرآیندهای سازمان بپردازد.
در BPI سعی میشود تا اقدامات مناسب برای بهبود فرآیندها صورت پذیرد. شش سیگما، مدیریت ناب، مدیریت کیفیت جامع، و مهندسی مجدد از جمله شیوههایی است که در BPI مدنظر قرار میگیرند.
امّا مدیریت فرآیند کسب وکار(BPM) شامل استانداردهایی میباشد که از سوی کمیتههای کاری تعیین میشود و شامل فعالیتهایی نظیر مدلسازی، تجزیه و تحلیل، طراحی متفکرانه فرآیندهای سازمانی، اندازهگیری عملکرد فرآیندها و بهبود فرآیندها میباشد.
باید توجه داشت که توجه به بهبود فرآیندها(BPI) به معنای تعهد سازمان بر پیادهسازی BPM نمیباشد. مدیریت فرآیندهای کسب و کار یک حلقه پایانناپذیر و پیوسته میباشد که به منظور همسو شدن فرآیندهای یک سازمان با استراتژیهای آن میباشد.
درباره مسعود معاونی
من مسعود معاونی استراتژیست محتوا و فعال در زمینه بلاگری و وبمستری هستم. در این سایت به موضوعات مرتبط با مدیریت میپردازم و سعی میکنیم خوانندگان سایت را با مباحث مدیریت به صورت جامع و کامل آشنا نمایم.
نوشته های بیشتر از مسعود معاونیمطالب زیر را حتما مطالعه کنید
برنامه ریزی تجاری و جایگاه آن در کسب وکارهای امروزی
در برنامهریزی تجاری، بایستی به نیازهای بازار و مشتریان توجه نمود. شناسایی درست بازار و رقبا میتواند یک کسب و کار را رشد دهد.
روش ها و ابزارهای مدیریت پروژه
مدیریت پروژه یکی از موضوعاتی هست که مدیران همیشه درگیر آن هستند. بهطور کلی اعمال اجرایی در یک برنامه که معمولا دارای اهداف کوتاه مدّت میباشد، پروژه نامیده میشود.
دیدگاهتان را بنویسید