انواع ارتباطات در یک سازمان
جهان امروزی به شدت در حال تغییر است. این تغییرات باعث شده تا سازمان‌ها هم دچار تحولّات گسترده‌ای شوند. وجود تکنولوژی‌های پیشرفته، ارتباطات در یک سازمان را توسعه داده است. ارتباط سازمانی از آن جهت دارای اهمیّت است که هماهنگی تیم‌ها و گروه‌های کاری را افزایش می‌دهد و انتقال اطلاعاترا تسریع می‌کند.
قبل از این در پستی دیگر درباره اهمیت ارتباطات سازمانی صحبت کردیم. ارتباطات در یک سازمان را می‌توان از جنبه‌های مختلفی طبقه‌بندی کرد. در این پست قصد داریم تا به جنبه‌های مختلف ارتباطات سازمانی بپردازیم:
ارتباطات در یک سازمان از جنبه نحوه تعامل
ارتباطات از لحاظ نحوه تعامل در یک سازمان به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:
۱- ارتباط یک جانبه
اگر گیرنده پیام در یک ارتباط نسبت به پیام دریافتی عکس‌العملی نشان ندهد آن ارتباط را یک جانبه می‌نامیم.
۲- ارتباط دو جانبه
چنان چه محیط ارتباطی بگونه‌ای باشد که گیرنده پیام عملا عکس‌العمل‌های خود را درباره محتوای پیام به اطلاع فرستنده برساند، به آن ارتباط دوجانبه گویند.
مزایای ارتباطات یک جانبه و دو جانبه
- ارتباط یک جانبه دارای سرعت بالاتری است و کار فرستنده آسان است.
- ارتباط دو جانبه، از دقّت بیشتری برخوردار است. زیرا دریافت بازخورد از فرستنده امکان تقویت ارتباطات در یک سازمان را فراهم می‌آورد.
- در ارتباطات یک جانبه به علت دقت پایین امکان سردرگمی و عدم درک متقابل وجود دارد. در این نوع از ارتباط سازمانی باید به دنبال برنامه‌ریزی دقیق بود.
- در ارتباطات یک جانبه، فرستنده می‌تواند اشتباهات خود را پنهان کند.
- ارتباط دو جانبه در ارتباطات غیر برنامه‌ریزی شده دارای کاربرد بیشتری می‌باشد.
- در ارتباط یک جانبه باید فرستنده و گیرنده با ساختار پیام‌های ارتباطی آشنا باشند.
یک مطلب کاربردی : مهارت ارتباطی چیست و چه نقش در موفقیت ما دارد؟
ارتباطات افقی، عمودی و مورب
ارتباطات، از نظر جهتی که در یک سازمان طی می‌کنند به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
۱- ارتباطات افقی
این نوع ارتباط، معمولا به صورت الگوهای جریان کار در یک سازمان و در میان اعضای گروه‌های کاری، اعضای بخش‌های مختلف و همچنین اعضای صف و ستاد برقرار است که از نظر روانی موجب افزایش روحیه در بین اعضای یک سازمان می‌گردد.
منظور از ارتباطات افقی، بوجود آوردن کانالی برای هماهنگی و حل مسائل سازمانی است. از طریق این ارتباطات در یک سازمان، کارکنان موفق به برقراری یک ارتباط موثر با هم‌ردیفان خود می‌گردند.
۲- ارتباطات عمودی
ارتباطات عمودی (از بالا به پایین و از پایین به بالا) در واقع زنجیره اتصالی اجزای مختلف یک سازمان می‌باشد. ارتباطات عمودی از بالا به پایین از مدیریت عالی شروع شده و به سطوح میانی و پایین سازمان منتهی می‌شود.
در ارتباطات عمودی از پایین به بالا، اطلاعات مهم از پایین‌ترین سطوح به عالی‌ترین سطح سازمان انتقال می‌یابد. گزارشات، سیستم پیشنهادات، توضیحات، تقاضاها و سیستم‌های تصمیم یار جزئی از ارتباطات عمودی می‌باشند.
۳- ارتباطات مورب
در مقابل ارتباطات افقی(بین هم‌ردیفان) و عمودی(بین مافوق و زیردست)، ارتباطات مورب نیز در یک سازمان وجود دارد. در ارتباطات مورب، پیام در دو سطح مختلف از سلسله مراتب سازمانی یا خارج از سلسله مراتب اداری مبادله می‌شود. این نوع ارتباط، به منظور هماهنگی، یکی کردن و جامعیت ارتباطات افقی است.
تصویر بالا انواع ارتباطات را نشان می‌دهد. ارتباط بین D و E ارتباط عمودی از بالا به پایین، ارتباط بین G و C ارتباط عمودی از پایین به بالا، ارتباط بین G و E افقی و ارتباط بین F و E مورب می‌باشد.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
موانع ارتباطات بین افراد در یک سازمان
دلایل بسیاری وجود دارد که ارتباطات بین افراد در یک سازمان به درستی شکل نمی‌گیرد. عدم شکل‌گیری ارتباط سازمانی منجر به شکست فعالیت‌های گروهی یا کاهش بهره‌وری افراد می‌گردد.
اهمیت ارتباطات سازمانی در مدیریت
امروزه اهمیت ارتباطات سازمانی بر کمتر کسی پوشیده است. ارتباط موثر یک مدیر با کارکنان و درک انگیزه‌های آنان، باعث توفیق مدیران در انجام وظایف رهبری می‌گردد.
دیدگاهتان را بنویسید